{از بالا، می توانیم در طول شاخه پرساووش(Perseus Arm)( در جهت صورت فلکی ماکیان) را ببینیم، بخش هایی از شاخه های صورت فلکی کماندار و سپر قنطورس(در جهت صورت فلکی سپر، قنطورس و مارافسای) و در طول محور مرکزی. گرد و غبار بین تاره ای بخش بزرگتر کهکشان را می پوشاند.}
کهکشان راه شیری مکانی بسیار عظیم و حالب است. نه تنها قطری به اندازه 120هزار تا 180 هزار سال نوری دارد، خانه کره زمین، زادگاه انسان است. منظومه خورشیدی ما تقریبا در فاصله 27هزار سال نوری از مرکز کهکشان قرار دارد، بر روی لبه داخلی یکی از تراکم های گازی و گرد و غبار کیهانی به شکل مارپیچ بنام شاخه اوریون قرار دارد.
اما ده واقعیت جالب درباره کهکشان راه شیری عبارتند از:
1. راه شیری در لفافه ای پیچیده و پنهان شده است.
برای مبتدیان، راه شیری یک قرص بقطر 120 هزار سال نوری با یک برآمدگی مرکزی است که دارای قطری بطول 12هزار سال نوری است. این قرص، همانگونه که در تصویر زیر دیده می شود، اصلا مسطح نیست. در واقع بشکل یک قنداق است، واقعیتی که اخترشناسان آن را بدلیل دو کهکشان همسایه بزرگ و کوچک، ابر ماژلانی بزرگ و کوچک می دانند.
تصور می شود که این دو کهکشان کوتوله- که بخشی از «گروه بومی» کهکشان های ما هستند و ممکن است در مداری به دور کهکشان راه شیری بگردند که ماده تاریک در کهکشان ما را بسوی خود می کشند درست مثل یک بازی طناب کشی در مقیاس کهکشانی. این کشیدن نوعی بسامد نوسانگر خلق می کند که گاز هیدروژن در کهکشان را بسوی خود می کشد که راه شیری از این گاز بسیار دارد.
2. راه شیری دارای حلقه ای نورانی است که نمی توانید بطور مستقیم ان را ببینید.
دانشمندان معتقدند که نود درصد جرم کهکشان ما از ماده تاریک تکشیل شده است که به آن یک حلقه نورانی مرموز می دهد. یان بدان معناست که همه «ماده درخشان» یعنی انچه که ما می توانیم با چشم غیرمسلح یا با استفاده زا تلسکوپ ببینیم کمتر از ده درصد جر کهکشان راه شیری است. این حلقه نورانی از یک نوع قراردادی درخشندگی نیست که تمایل داریم وقتی فرشتگان را مجسم می کنیم با ستاره های دنباله دار را مشاهده می کنیم، در ذهن داریم.
در این مورد، این حلقه نورانی در واقع قابل مشاهده نیست اما وجودش با انجام شبیه سازی اینکه چگونه راه شیری بدون جرم غیرقابل مشاهده بنظر می رسد و اینکه ستاره ها با چه سرعتی درون دیسک کهکشان ما به دور مرکزش می گردند اثبات شده است.
هر قدر کهکشان سنگین تر باشد، انها باید سریعتر در مدار بگردند. اگر فرض شود که کهکشان فقط از ماده قابل مشاهده تشکیل شده باشد، انگاه سرعت چرخش بطور قابل ملاحظه ای کمتر از ان چیزی است که مشاهده می کنیم. بنابراین بقیه این جرم باید از جرمی غیرقابل مشاهده و فرّار تشکیل شده باشد- به اصطلاح «ماده تاریک»- یا ماده ای که فقط با «ماده عادی» از لحاظ گرانشی کنش متقابل دارد.
3. راه شیری بیش از دویست میلیارد ستاره دارد.
در مقیاس کهکشان ها، راه شیری یک میان وزن است. بزرگ ترین کهکشانی که می شناسیم، با نام IC1101، بیش از یکصد تریلیون ستاره دراد و سایر کهکشان های بزرگ نیز می توانند تا یک تریلیون ستاره داشته باشند. کهکشان های کوتوله ای که در بالا ذکر شده اند نظیر ابر ماژلانی بزرگ می توانند حدود یکصد میلیارد ستاره داشته باشند. راه شیری بین یکصد تا چهارصد میلیارد ستاره دارد اما زمانی که به اسمان شب نگاه می کنید بیشترین چیزی که می توانید از یک زاویه دید روی کره زمین ببینید حدود 2500 ستاره است. با این حال، این تعداد هم ثابت نیست زیرا راه شیری بطور ثابتی ستاره هایش را بدلیل سوپرنوا از دست می دهد و تمام مدت ستاره های جدیدی نیز تولید می کند(حدود هفت ستاره در سال).
این تصاویر توسط تلسکوب اسپایتزر گرفته شده که تمرکز گرد و غبار و گاز را پیرامون یک سوپرنوای دور نشان می دهد.
4. راه شیری واقعا پر از گرد و غبار و گاز است.
گرچه ممکن است بنظر یک مشاهده گر عادی نیاید ولی راه شیری پر از گرد و غبار و گاز است. این ماده ده تا پانزده درص ماده درخشنده /قابل مشاهده در کهکشان ما را تشکیل می دهد، باقی ستاره ها هستند. کهکشان ما تقریبا عرضی برابر با یکصد هزار سال نوری دارد و می توانیم شش هزار سال نوری را در طیف قابل مشاهده ببینیم، البته زمانی که آلودگی نوری قابل ملاحظه نباشد حلقه گرد و غبار راه شیری را می توان در آسمانِ شب تشخیص داد.
غلظت این گرد و غبار، مانع بازتابِ نور قابل مشاهده می شود(همان گونه که در بالا گفته شد) اما نور مادون قرمز می تواند از آن بگذرد که سبب می شود تلسکوپ های ماون قرمز نظیر تلسکوپ فضایی اسپایتزر را ابزار بسیار ارزشمندی در نقشه برداری و مطالعه در مورد کهکشان کند. اسپایتزر می تواند از میان گرد و غبار چشم اندازهای فوق العاده روشنی بدهد از آنچه که در قلب کهکشان می گذرد و از مناطقی که ستاره ها تشکیل می شوند.
5. راه شیری از کهکشان های دیگری تشکیل شده است.
راه شیری همیشه مثل امروز یک مارپیچ زیبا و در لفافه ای پیچیده نبوده است. کهکشان ما با خوردن سایر کهکشان ها به اندازه و شکل فعلی خود رسیده است و امروز هم هنوز همین کار را می کند. در واقع، کهکشان کوتوله منیس اصلی(Canis Major) نزدیک ترین کهکشان به راه شیری است زیرا ستاره هایش در حال اضافه شدن به قرص راه شیری است. کهکشان ما در طول تاریخ طولانیش کهکشان های دیگری را نیز مصرف کرده است نظیر کهکشان کوتوله تیرانداز(Sagittarius)
6. هر تصویری که از راه شیری مشاهده می کنید متعلق به آن نیست.
در حال حاضر، ما نمی تواینم تصویری از زاویه بالا از راه شیری بگیریم. این امر به دلیل این واقعیت است که ما درون قرص کهکشانی هستیم، حدود 26 هزار سال نوری دورتر از مرکز کهکشانی. مثل این است که بخواهیم از درون منزل مان،تصویری ازآن برداریم. این بدان معناست که هر تصویر زیبایی که از یک کهکشان مارپیچی می بینید که تصور می شود کهکشان راه شیری است یا تصویری از یک کهکشان مارپیچی دیگر است یا تصویری از یک هنرمند با استعداد.
{تصویر مفهومی یک هنرمند از سیاهچاله بسیار بزرگ در مرکز کهکشان ما.}
راه شیری را از فاصله یا بسیار دور در ذهن مجسم کنید، این بدان معنا نیست که نمی توانیم تصاویر نفسگیری از کهکشان راه شیری از زاویه ای مناسب داشته باشیم.
7. سیاهچاله ای در مرکز راه شیری وجود دارد.
بیشترِ کهکشان های بزرگتر، یک سیاهچاله بسیار بزرگ(supermassive black hole (SMBH)) درمرکز دارند و راه شیری هم مستثنا نیست. مرکز کهکشان ما که تیرانداز الف(Sagittarius A) نایمده می شود یک منبع بسیار بزرگ از امواج رادیویی است که تصور می شود یک سیاهچاله با قطر 22.5 میلیون کیلومتر باشد-در حدود اندازه مدار تیر(عطارد). اما این فقط خودِ سیاهچاله است.
تمامی جرمی که بدرون سیاهچاله می رود-در محدوده ای که دیسک بهم پیوستگی نامیده می شود- دیسکی را تشکیل می دهد که 4.6 میلیون برابر جرم خورشید ماست و می تواند درون مدارِ زمین جا شود. گرچه مثل سایر سیاهچاله ها، تیرانداز الف سعی می کند تا همه چیزی را ببلعد که در نزدیکی آن قرار دارد، تشکیل ستاره هم در نزدیکی این پدیده نجومی عظیم الجثه یافته شده است.
8. راه شیری تقریبا هم سنِ خود جهان است.
آخرین براوردها سن جهان را حدود 13.7 میلیارد سال تخمین می زند. راه شیری ما حدود 13.6میلیارد سال بوده با کسر یا اضافه 800 میلیون سال. پیرترین ستاره ها در راه شیری در مجموعه های کهکشانی کروی یافته شده اند و سن کهکشان ما با اندازه گیری سن این ستاره ها و پیش بینی سن آنچه که پیش از آنها بوده، تعیین می شود.
گرچه برخی اجزای تشکیل دهنده راه شیری زمان زیادی است که هستند، دیسک و برامدگی آن تا ده تا دوازده میلیارد سال پیش تشکیل نشده بودند و این برامدگی ممکن است زودتر از سایر اجزای کهکشان تشکیل شده باشد.
9. راه شیری بخشی از مجموعه کهکشان سنبله است
هر قدر هم که راه شیری بزرگ باشد، بخشی از یک مجومعه کهکشانی بزرگتر است. نزدیک ترین همسایه های ما شامل ابر ماژلانی بزرگ و کوچک و کهکشان اندرومدا-نزدیک ترین کهکشان ماریچی به راه شیری هستند. همراه با پنجاه کهکشان دیگر، راه شیری و نزدیک ترین احاطه کنندگانش یک مجموعه کهکشانی بنام گروه محلی را تشکیل می دهند.
{یک نوار تصویری تلسکوپی که مجموعه کهکشانی سنبله را نشان می دهد.}
و با وجود این، این گروه محلی فقط بخش کوچکی از همسایه های ستاره ای ماست. دورتر در می یابیم که راه شیری بخشی از یک گروه بزرگتر از کهکشانهاست که بعنوان مجموعه کهکشانی سنبله نامیده می شوند. مجموعه های کهکشانی گروه بندی از کهکشان ها در مقیاس خیلی بزرگی است که قطرش صدها میلیون سال نوری است. بین این مجموعه های کهکشانی بزرگترین حیطه فضای بازی هست که جستجوگران یا کاوشگران فضا خیلی کم، ردی از کهکشان یا ماده پیدا می کنند.
در مورد مجموعه کهکشانی سنبله، حداقل یکصد گروه یا مجموعه کهکشانی در قطر عظیم 33 مگاپارسکی آن(یکصد و ده میلیون سال نوری) قرار گرفته اند و در یک پژوهش در سال 2014 خاطرنشان شده که مجموعه کهکشانی سنبله فقط یک بخش از یک مجموعه کهکشانی عظیم تر، یعنی لنی اکه ا (Laniakea) است که خودش در مرکزِ مجموعه جاذبه بزرگ(Great Attractor) قرار گرفته است.
10.راه شیری در حال حرکت است.
راه شیری همراه با هر چیز دیگری در جهان، در فضا حرکت می کند. زمین بدور خورشید حرکت می کند، خورشید بدور راه شیری حرکت می کند و راه شیری بخشی از یک گروه محلی است که در حرکت نسبی بسوی پرتوگستری پیشینِ ریزموج کیهانی (Cosmic Microwave Background (CMB) radiation)-پرتوگستری که از زمان مهبانگ باقی مانده است.
این CBM یک نقطه مرجع قراردادی است که در زمان تعیین سرعت چیزها در جهان مورد استفاده قرار می گیرد. نسبت به CBM، محاسبه شده که گروه محلی با سرعتی برابر با 600 کیلومتر در ثانیه حرکت می کند که در حدود 2.2 میلیارد کیلومتر در ساعت است. چنین سرعتی، ذهن را گیج می کند و هر تصوری از حرکت سریع را در چارچوب اندازه های کوچک زمینی ما را از بین می برد.