از پست Kourosh Parsi در فیسبوک
چکیده ای از سخنان فيلسوف و دانشمند نامدار فرانسوى ارنست رنان ۱۸۲۳ ـ ۱۸۹۲ در كنفرانسی در دانشگاه سوربن فرانسه در طی مناظره ای با سيد جمال الدين افغانی در زمینه فلسفه و باورهای اسلامی، اسلام و عرب:
اينكه تاريخ نگاران از علوم و فنون و تمّدن و فلسفه عرب سخن گفته‌اند، اشتباه است زيرا اين پديده‌ها پيش از آنكه از عربها باشد، محصول اقوام غير عرب می‌باشد. تمّدن غالباً محصول آرياييان و فلسفه عمدتاً محصول مسيحيان نسطوری و بت‌پرستان حراّنی است. فيلسوفانی چون كندی، فارابی، ابن‌سينا، و ابن‌رشد كه در تمدن اسلامی چهره نمودند، جز كندی، بقيه غير عرب هستند. به اين دليل، انتساب تمّدن و مدنيّت و علم و فلسفه به اعراب نادرست است و نشان دهنده‌ی بی‌دقّتی در تعبير و سخن.
اسلام سدّی است در مقابل تفكّر و انديشيدن درباره‌ی حقيقت پديده‌ها و اشياء… خرد ساكنان سرزمين اسلامی ناقص و اندك است، آنچه كه مسلمان را از ديگران متمايز می‌كند دشمنی آنان با علم و اعتقاد به اين مساله است كه بحث كردن كفر و مايه كاستی عقل و بی‌فايده است.
اسلام نه تنها مشّوق علم و فلسفه و بحث آزاد نيست، بلكه با اعتقاد به عوالم غيب و تكيه بر خوارق عادات و ايمان كامل به قضا و قدر، مانع علم و فلسفه هم هست. در ميان مسلمانان اگر كسی به فلسفه می‌پرداخت، مورد تهديد و آزار قرار گرفته و يا كتابهايشان سوزانده شده و يا در پناه حمايت خليفه‌ای قرار گرفته‌اند كه به ظاهر مؤمن بوده و در باطن بی دين بوده‌اند.
نژاد عرب به طور طبيعی و ذاتي، غير فلسفي‌ترين فكر را دارد، زيرا، در روزگار خلفای راشدين، كه روزگار پيشوايی عرب بود، فلسفه‌ای وجود نداشت. مباحث فلسفی و علمی زمانی پديد آمد كه ايرانيان پيروز شدند و عباسيان را در نبرد با امويان ياری كردند و خلافت را تسليم آنان نمودند و مركز خلافت را به عراق منتقل كردند كه كانون تمدّن كهن ايرانی بود.
