از گروه تاریخ و فرهنگ ایران زمین_فیسبوک
تصویر: نقشه رسمی و دولتی حکومت عثمانی که بخوبی مالکیت ایران را بر جزائر جنوبی خلیج فارس نشان می دهد
درباره رویدادهای تاریخی ایران معاصر؛ درحد قابل قبول اسناد! موجود است, که هرعلاقه مند پژوهنده ای می تواند بامراجعه به آنها واقعیت ها را دریابد؛
اما هستند, بعضی از برنامه سازان؟ رسانه ای که باتوجه به شالوده دیدگاههای خود؟ بادست آویز یک ادعا و یا نقل قولی؛ مخاطبین را به بیراهه می برند؛ ازجمله آنکه دکترمصدق را عامل از دست رفتن بحرین قلمداد کرده اند؟
پاسخ به توهمات فردی ویا گروهی تاریخ سازیها؟ را به کنکاش علاقه مندان فرهیخته ؛ حقایق تاریخی وامی گذاریم ودراینجا فهرست واربه فرازهایی ازقضیه بحرین اشاره میکنیم!
مالکیت ایران برجزائرجنوبی دریای پارس(خلیج فارس و عمان) دراسناد تاریخی ازپیش از یورش اعراب با سرکردگی عمر تا عصرصفوی و دوران نادرشاه تا رضاشاه مستند است!
نگاهی به روزگارنزدیک به عصرما:
« به گفته میرزا علی کازرونی، نماینده بوشهر- دوره چهارم مجلس شورای ملی (۱۲۵۸ خورشیدی) دولت عثمانی ادعای حاکمیت بر بحرین میکند که برای حل آن مناقشه، مجمعی برای حکمیت در برلین با حضور نمایندگان فرانسه و انگلیس تشکیل میشود که رأی برمالکیت بحرین به ایران میدهد؛ نماینده انگلیس اظهار میکند که تا وقتی ایران حتی چهار ناوجنگی ندارد، حفاظت بحرین را به عهده میگیرد به عنوان مبارزه با دزدان دریایی و برده فروشی!»
تا کودتای ۱۲۹۹ ایران ۱۱ بار (طبق مکاتبات رسمی) برای رسمیت دادن بحق حاکمیت خود بر جزایر بحرین بوده که هربار با مخالفت انگلیس روبرو میشود. با آمدن رضاشاه این فعالیتها تشدید میشود ودر شهریور ۱۳۰۱ ایران بهای تمبر مرسوله‌های پستی به بحرین را برابر با سراسر کشور معین کرد. دراسفند همان سال تجار و افراد سرشناس بحرینی نامه‌ای به وزارت پست و تلگراف نوشته و درخواست گشایش دفتر پست را در آنجا به عنوان جزیره‌ای ایرانی می نمایند
در سال ۱۳۰۱ حزب نجات بحرین ازچنگال انگلیسی ها با مرامنامه ای مشخص بنام «استخلاص بحرین از عناصر اجنبی و الحاق آن به کشور اصلی» برهبری شیخ عبدالوهاب زیانی روحانی شیعهٔ بحرینی تشکیل شد. در۲۹ اسفند ۱۳۰۱یک هیئت مشترک از نمایندگان وزارت خارجه و وزارت فواید عامه برای یافتن راه چاره ای درمجامع بین المللی؟ درحق حاکمیت ایران تشکیل میشود
در ۲۵ فروردین ۱۳۰۲ (چهاردهم آوریل ۱۹۲۳) برابربا طرح پیشنهادی جمعی از نمایندگان مجلس قرارمیشود که ساکنان جزیره بحرین یک نماینده برای مجلس انتخاب کرده و به تهران بفرستند. مبتکران این طرح شیخ علی صدرالاسلام از زنجان، ابوالقاسم فیوضات و حاج محسن معتمدالتجاراز تبریز و سید یعقوب انوار نماینده شیراز بودند.
-انگلیسی ها بیکارننشسته وبه تکاپو می افتند ودرهمان سال در بحرین نمایندگی (دفتر فرمانداری) تأسیس می کنند و در همان سال ۱۳۰۲ سر پرسی لورن سفیر بریتانیا (سلطان بی تخت وتاج خاورمیانه) در ایران تلاش می‌کرد تا دکتر محمد مصدق وزیر امور خارجهٔ وقت را متقاعد کند که ایران از ادعای خود دربارهٔ حق مالکیت بحرین چشم پوشی کند !
دکترمحمدمصدق در پاسخ می گوید: (اسناد وزارت امورخارجه انگلیس)
«با توجه به احساسات ملی موجود در باب این بخش باستانی؛ از قلمرو ایران – جزایربحرین! همیشه جزواستان فارس، شیعه مذهب و ایرانی‌الاصل بوده و هیچ دولت ایرانی! نمی‌تواند بدون یک دلیل مشخص دست از ادعای حاکمیت بر بحرین شسته یا در مورد آن کوتاه بیاید» و ازجمله اسناد تاریخی؛ مدارکی هم در شناسایی حق حاکمیت ایران بر بحرین توسط خود انگلیسی ها ارائه میکند که سندی (مهم وهم عصر) از قرارداد کاپیتان ویلیام بروس با حسینعلی میرزا فرمانفرما والی فارس بوده که در ۱۲ ذیحجه ۱۲۳۶ (شهریور ۱۲۰۰) منعقد شده بود. در قرارداد اذعان شده که جزیرهٔ بحرین همیشه متعلق به دولت ایران و جزو ایالت فارس بوده – در پاسخ نماینده بریتانیا آمده؛ که علت اصلی احضار کاپیتان بروس ورد قرارداد با تأیید حاکمیت شاه ایران بر بحرین ثبت شده بود.
(توجه: دکترمصدق درزمان والیگری فارس با این گونه اسناد اشنا بوده است)
درسال ۱۳۰۳ موضوع بحرین در مطبوعات ایران پیگبری شده وکوشش های مردمی بخصوص درتهران و خوزستان شاخص بود و در مجلس شورای ملی هم راهکار حضور نماینده مردم بحرین در مجلس پیگیری می شد
سال ۱۳۰۶ انگلیس با عربستان سعودی دربارهٔ بحرین و قطر و امارات توافق نامه ای امضاء کرد. ایران از تجاوزبه تمامیت ارضی خود شکایت کرده وبخاطر آن قرارداد به جامعهٔ ملل شکایت کرد. همچنین در نامه‌ای به سر رابرت کلاویو وزیر خارجهٔ بریتانیا در اول آذر سال ۱۳۰۶ نوشت:
«مالکیت ایران بر بحرین محرز… است و… [مادهٔ ۶ معاهده] تا درجه‌ای که مربوط به بحرین است، بر خلاف تمامیت ارضی ایران است و با مناسبات حسنه‌ای که همیشه بین دو دولت هم‌جوار(منظورانگلیس است) بوده، منافات دارد. علی‌هذا دولت ایران به این قسمت از معاهدهٔ مذکور جداً اعتراض و انتظار دارد که اولیای دولت انگلیس به زودی اقدام‌های لازم را در رفع آن اتخاذ فرمایند».
شکایت‌نامهٔ ایران در دوم آذرماه و نخست‌وزیری مخبرالسطنه هدایت دردبیرخانهٔ جامعهٔ ملل ثبت میشود «برای حفظ حقوق مسلّم ایران نسبت به جزایر بحرین» رونوشت اعتراض‌نامهٔ به انگلیس هم فرستاده می شود. دادخواهی ایران درماه مای ۱۹۲۸ میلادی در صفحهٔ ۶۰۵ روزنامهٔ رسمی جامعهٔ ملل چاپ گردید.
بدنبال فعالیتهای دیپلماتیک ایران در یازدهم مرداد ۱۳۰۷ به شارژ دافر انگلیس در تهران طی یادداشتی به وزارت امورخارجه ایران ؛ مجددأ تأئید می کند که هرگز دولتی مستقل به نام بحرین نبوده و ایران هم هیچ‌گاه از حقوق خود بر بحرین صرف‌نظر نکرده‌است پس قراردادهای بریتانیا با شیوخ محلی نمی‌تواند مانع تداوم حاکمیت ایران بر بحرین شمرده شود.
در اوائل سال ۱۳۰۹ دولت ایران اطلاع پیدا کرد که کنسرسیومی انگلیسی دربحرین شروع به اکتشافات نفتی نموده که شدیدأ به انگلیس اعتراض میکند
در سال ۱۳۱۰ انگلیس با واداشتن شیخ بحرین به امضای قراردادی تازه تسلط خود بر جزیره را افزود. دولت ایران نامه‌ای به امضای عبدالحسین تیمورتاش وزیر دربار رضاشاه به رابرت کلاویو نوشت: «اصل احترام به حقوق و منافع مشروع تمامِ دُوَل در حقوق بین‌الملل عمومی… اقتضاء دارد که دولت بریتانیا به ایران حق بدهد که سرزمین‌هایی را که مالکیت ایرانی آنها شناخته شده‌است، رسماً مطالبه کند».
در سال ۱۳۱۲ شرکت آمریکایی استاندارد اویل نیز در اکتشاف با انگلیسی ها شریک شده و به حفاری و استخراج نفت در بحرین پرداخت. این بار، وزارت امورخارجه ایران در اول خرداد ۱۳۱۳ یادداشت اعتراضی به سفارت آمریکا در تهران فرستاد و خاطر نشان کرد که «هر گونه امتیازی که در جزایر بحرین به شرکت استاندارد اویل یا هر شرکت دیگری که ازسوی ایران داده نشده باشد، از درجه اعتبار ساقط و دولت ایران قویاً و جداً به آن معترض می‌باشد». در این یادداشت از سفارت آمریکا خواسته شد اعتراض دولت ایران به اطلاع دولت آمریکا رسیده و از آن دولت خواسته شود که این اعتراض را به شرکت استاندارد اویل ابلاغ کند. این اعتراض به اطلاع جامعه ملل نیز رسانده شد است
در سال ۱۳۱۴ بریتانیا پایگاهی برای نیروی دریایی خویش در بحرین درست کرد و با آغاز جنگ جهانی دوم فرصت مذاکرهٔ دیپلماتیک از ایران گرفته شد. چون بحرین پایگاه بریتانیا به‌شمار می‌رفت جنگنده‌های آلمان و ایتالیا از متحدین تأسیسات بحرین را بمب‌باران کردند. به علت ضعف جامعهٔ ملل و اشغال ایران به دست متفقین در شهریور ۱۳۲۰ شکایت‌های ایران به جایی نرسید.
پس از پایان جنگ دوم و خروج نیروهای انگلیسی از ایران، صداهای بازگرفتن حاکمیت بحرین به ایران بار دیگر میان مردم و مطبوعات و در مجلس برخاست. در این میان بیش از همه عباس اسکندری نماینده همدان فعال بود. اسکندری و ۲۴ نماینده دیگر در ۲۶ فروردین ۱۳۲۷ ماده واحده‌ای با یک فوریت در دستور کار مجلس شورای ملی گذاشتند که دولت را موظف به بسط حاکمیت خود در بحرین و تکمیل سازمان اداری این جزیره می‌کرد. امضاکنندگان، طرح خود را مستند به «شکایات متواترى که از طرف اهالى بحرین براى عدم توجه کامل اولیاى دولت مرکزى نسبت به مجمع الجزایر مزبور واصل گردیده و لزوم فورى استقرار پاسگاه‌ها و تهیه موجبات رفاه اهالى و بسط امنیت در آن سامان» اعلام کرده است/
از حدود ۱۳۴۰ با افزایش فعالیتهای انقلابی اعراب در کرانهٔ های خلیج فارس در سال‌های ۱۳۴۱ تا ۱۳۴۲ دولت ایران به دلیل ضعف نظامی وهراس حضور نظامی بریتانیا در منطقه و بندر عدن را بنفع خود می دید.
پیرو جنگ‌های داخلی یمن، در سال ۱۳۴۵ بریتانیا پایگاه نظامی‌اش را از عدن به بحرین آورد و قدرتش را در بحرین افزود. در پی آن جمهوری دموکراتیک خلق یمن (جنوبی) که سوسیالیست افراطی بود تشکیل شد که حامی جنبش‌های انقلابی چپ منطقه شد (حمایت روسها) که با ایران و کشورهای عربی مقابله می کرد. بدین ترتیب؛ پایگاه نیروهای انگلیس در بحرین یعنوان مهمترین پایگاه نظامی انگلستان در شرق سوئز و خلیج فارس تا اقیانوس هند مطرح شد.
در زمستان ۱۳۴۶ انگلیس اعلام کرد تا پایان سال ۱۳۵۰ (۱۹۷۱ میلادی) نیروهای خود را از شرق سوئز بیرون خواهد برد، دولت ایران از این تصمیم استقبال و اعلام کرد که از حق حاکمیت خویش بر بحرین منصرف نشده است. بریتانیا پیشنهاد داد که کشوری فدرال به نام امارات عربی با نه شیخ‌نشین از جمله بحرین پس از خروج انگلیسی‌ها تشکیل شود؛ ایران این کار را توطئهٔ جدید استعمار خواند و با آن مخالفت کرد.
شیخ بحرین؟ با ناخشنودی از خروج انگیسیها، ادعای مالکیت ایران را مشکل امنیتی برای پیوستن به این حکومت فدرال دانست !
اردشیر زاهدی وزیر خارجهٔ وقت ایران در هفدهم تیر ماه ۱۳۴۷ در بیانیه‌ای شدیداللحن اعلام کرد: «ایجاد چیزی به نام فدراسیون امارات خلیج فارس با شرکت جزایر بحرین از دیدگاه ایران مطلقاً قابل قبول نیست»»»
…………………………………………………..
یکنفر 